သိကောင်းစရာမြိုအကြောင်း

(ယနေ့တွင် မူလမြို လူမျိုးနေရာ ကို ဝင်,ူူူူူူနေသော မြိုခံတို့ ပုံ..Image Taken from Online ) ယနေ့တွင် ဖြစ်ပေါ်် နေသော မြိုလူမျိုး (နှစ်) မြို ပြဿနာ ၏ နောက်ကြောင်း ခံ အမှန်တရား ............ ခမီလူမျိုးမှ ကန့်ကွက် (၂၀၁၂) ခမီလူမျိုးမှ ကန့်ကွက် (၂၀၁၃) ခမီအမျိုးသားဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်ရေးပါတီမှ ထပ်မံကန့်ကွက်(၂၀၁၄) မြိုလူမျိုးအမည်ပြောင်းလဲခွင့်ပြုပါရန် နှင့် ခမွီးအမည်ကို ပယ်ဖျက်ပေးရန် တောင်းဆို။ ရှိရင်းစွဲ  မြိုလူမျိုးကိုယ်စပြု ၊မြိုတိုင်းရင်းသားပါတီမှ ကန့်ကွက်။ မြိုပြ်သူတစ်ရပ်လုံး ကန့်ကွက်။ ခမီလူမျိုးအား မြိုလူမျိုး ပြောင်းလဲ ခြင်းအပေါ်် ခမီလူမျိုးမှ ကန့်ကွက်။ ခမီလူမျိုး နှင့် မြို လူမျိုး  လူမျိုးနှစ်မျိုး စုပေါင်း၍ ကန့်ကွက်။ ဤသို့ဆိုလျှင် ၄င်းတို့သည် မြို မဟုတ်ကြောင်း သိသာထင်ရှားနေပြီဖြစ်သည်။   BY. Elisha Mro.

                                                 (Khami image taken from Online) KHAMI (a) The word is written in so many and so various ways by different authors that it is doubtful whether they form one or several ethnic groups. Mr. Shafer considers62 there are Khami and Khimi. Lewin6 writes Kumi and Kweymmee, Hutchinson64 Kumi or Khami, Embree and Thomas6s have noted Kami, Kwemi, Khami, Kumi, Kwey mee, St. John6 writes hka mies (Hkway-mies) etc... According to St. John, the word he has noted down is the very one used by the people when speaking about t hemselves, this word meaning « man ». Lewin's opinion is different -and perhaps less simple than St. John's one- :« Kwey or Khwee in Arakanese, means « a dog », and mee is an affix conveying the idea of men; kwey mee therefore means « dog men ». Now the Kumi wear a very scanty breech cloth, which is so adjusted, ...

(ဤပုံသည် ၂၀၁၄ သန်းခေါင်စာရင်း ကောက်ယူချိန်တွင် ခမီ/ခမွီးလူမျိုးအမည်မှ မြိုလူမျိုးအမည်သို့ပြောင်းလဲပေးရန် တောင်းဆိုသည့်ပုံ) မြို(ခမိ)တိုင်းရင်းသားဟူ၍ အမည်နာမ အတည်ပြုပေးရန် တောင်းဆို(2012)-ခုနှစ်ဟု ခန့်မှန်း ရခိုင်ပြည်နယ်ဒေသရှိ မြို(ခမိ)တိုင်းရင်းသားလူမျိုးစုတို့မှ အိမ်ထောင်စုစာရင်းနှင့် နိင်ငံသား မှတ်ပုံတင် ပြုလုပ်ရာတွင် မြို့နယ်အလိုက်ကွဲပြားမူများ ကြုံတွေ့ရကြောင့် မြို(ခေါ်)ခမိ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမူ ဦးခင်မောင်သန်းက အောက်တိုဘာ ဒုတိယ အပတ်ကပြောသည်။ ၄င်းတို့အနေဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ် ညွန်ကြားချက်အရ လူဝင်မူ.ကြီးကြပ် ရေးနှင့် ပြည်သူ့အင်အားဦးစီးဌာနမှ ကျောက်တော်မြို့နယ်တွင် မြို (ရခိုင်)ဟုလည်းကောင်း အခြားမြို့နယ်များတွင် ခမွီးဟုလည်းကောင်း (ခမိ)ရခိုင်ဟုလည်းကောင်း ကွဲပြားမူများ အပေါ်၌ မဖြစ်သင့်သော အခြေနေများဟု ဆိုသည်။ လူမျိုးအုပ်စုထဲ့မှာ တရာဝင်လူမျိုးနာမည် ဖြစ်ချင်ပါတယ် ခမွီး ဆိုတာ မကောင်းသည့် အသုးံအနုန်း တစ်ခုပါဟု ၄င်းကပြောသည် ။ သို့ဖြစ်ပါ၍ ရခိုင်ပြည်ဖွား မြို(ခမိ) တိုင်းရင်းသားများအနေဖြင့် တစ်ပါးနိင်ငံမှ ဝင်ရောက်လာခြင်း မဟုတ်ပဲ အိမ်ထောင်စုစာရင်းနှင့် နိင်ငံသား မှတ်ပုံတင...

                                           ခမီလူမျိုးသမျိုးသမီး (ဝီကီမှရယူသည်) မြိုလူမျိုးမဟုတ်သည့်မြိုဘာသာစကားခါ် နကုန်း သို့မဟုတ် ဝါကုန်း၊ မြို(ခေါ်)ခမီ ဟုခံယူသူများ) ဝါးမျိုသည့် လူမျိုးစု တစ်စုက ဘယ် အုပ်စုလဲ၊ ဘယ်အချိန်က မြိုလူမျိုးဟုစတင်ခံယူကြသလဲ ဆိုသည်ကို ဖော်ပြရန် လိုပေမည် ။ ၁၉၄၇ ခုနှစ် လွတ်လပ်ရေး ရပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ် တွင် မြန်မာ နိုင်ငံတော်ကြီးကို တိုင်းပြု၊ ပြည်ပြု ရန် စတင် လှုပ်ရှားပြီး လက်ရှိ ရခိုင်ပြည်နယ်ကို ရခိုင်တောင်တန်းဒေသ ဟုသတ်မှတ်၍ ချင်းပြည် နယ်ကိုလည်း ချင်းဝိသေသတိုင်းဟုသတ်မှတ်ခဲ့ပါသည်။မြန်မာနိုင်ငံတော်ကြီးမှတိုင်းနှင့်ပြည်နယ်အသီးသီးပြုပြီးကာလသည်ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီခေတ်ရေစီခေတ်ရေစီးကြောင်းသို့ကူးပြောင်းချိန်သည်လက်ရှိနိုင်ငံရေးနှင့်အလားတူပင်၊ယခင်ပါလီမန်ဒီမိုကရေစီခေတ်တွင်မြန်မာနိုင်ငံသားတိုင်းလွှတ်တော်တွင်အမတ်လောင်းတက်ရောက်နိုင်ရေး အတွက် ရွေးကောက်ပွဲ တစ်ရပ် ကျင်းပပြီး ပြည်သူတို့ရဲ့ အသည်းကြားက မဲတစ်ပြား နဲ့ တင်မြှောက်သည့် ယခုကာလတူဖြစ်သည်။ထိုအချိန်ခါသော်လည်းကော...

(ဤအကြောင်းအရာနှင့် ခမီဘာသာစကားပြောသည့် မြိုဟု ခံယူသူများနဲ့ မရောထွေးပါနှင့်) တိဗက်- မြန်မာ အစုမှ လူမျိုးများအနက်‌ ရှေးဟောင်းမြိုလူမျိုးတို့သည် စစ်တွေခရိုင် ဘူးသီးတောင် ဒေသနှင့် ယခင် ရခိုင်တောင်တန်းဒေသ၊ ယခု ချင်းဝိသေသတိုင်း ပီးချောင်း၊ မီးချောင်း တလျှောက်တွင် နေထိုင်ကြသည်။ ထို့ပြင် အရှေ့ပါကစ္စတန်ပြည်၊ စစ်တကောင်း တောင်တန်း ၊ ဗိုလ်မင်းထောင် တောင်တန်းနယ် အစွန်အဖျားတွင်လည်း မြိုလူမျိုးတို့ နေထိုင်ကြသည်။ ၁၉၃၁ ခုနှစ် သန်းကောင်စာရင်းအရ မြိုလူမျိုးတို့၏ ဦးရေမှာ ၁၃,၇၆၆ ခန့်ရှိသည်။ မြိုလူမျိုးတို့သည် မြို့ကြီးပြကြီးနှင့်မနီး၊ တောတောင် ချောင်းမြောင်း ထူထပ်သော အရပ်များတွင် ရှေးဓလေ့အတိုင်း တောင်ယာပဲခင်း လုပ်ကိုင်စားသောက်လျက် ရှိကြသည်။ ယောက်ျားတို့မှာ အနံ တဝါးလောက် အပြာရောင် အဝတ်ရှည်ကို ခါးတောင်ကျိုက်၍ ဝတ်ကြပြီးလျှင်၊ မိန်းမများမှာ အင်္ကျီဝတ်ကြရိုး ထုံးစံမရှိဘဲ၊ နက်ပြာရောင် အဝတ်စ အနံတထွာလောက်ကို ဒူးဆစ်အထိ ဆီးစပ်အောက် ရှော၍ ပတ်ရစ်ဝတ်ဆင်ကြသည်။ ထိုအဝတ်စ ခါးတွင် မြဲနေစေရန် ပုတီးစေ့လုံးကြီးများ သီထားသော ကြိုးများဖြင့် ရစ်ပတ်စည်းနှောင်၍သော်လည်း ထားတတ်၏။ သို့မဟုတ် ကြေးနီခွေ များကိုသော်လည်း ...